File Catalog
Main » Files » My files |
ԱՇՈՏ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ
2010-11-01, 2:40 AM | |
ՎԻԵՆՆԱ-ԵՐԵՎԱՆ-ՏՐԱՆԶԻՏ
Մենք ճամփա ընկանք առավոտ լույսով, ո'չ մութ էր շուրջը, ո'չ թանձր խավար, մեքենաները բեռնեցինք հույսով, թե մաքսատանը չեն դնի հավար: Ես էի, Հրոն, որ սուտ չխոսեմ, ուղևորվեցինք Վենետիկ քաղաք, ընթացքի մասին լավ է չպատմեմ, թե չէ մին էլ ես կդառնամ ղաչաղ: Իտալիո ճամփին` հորդառատ անձրև ու դիմապակու չարխը խափանվեց, ինչքան ուշունց կար տվինք Ֆրունզին, հետն էլ Իտալիո ավտոսերվիզին: Մի կերպ տեղ հասանք, փա’ռքդ շատ Գոքո, որ առավոտից ճամփա էր պհում, գիշերվա դեմ էր` հինգ, թե վեց հոգով խուժեցինք Մուրադ-Ռաֆայելենց տուն: Ես էի, Հրոն ու Գոքոն նաղաշ, տուն էինք դառնում գիշերվա կեսին, մե’կ էլ` աղջիկներ, հարբած ու մատղաշ, դեռ աչք չթարթած` վրա տվեցին: Կլինեին մի քսան տարեկան, բայց մենք դիմացանք գայթակղության. մի քիչ մեր Հրոն ոտը կախ գցեց, բայց վերջիվերջո նամուսը հաղթեց, ճիշտը թե կուզեք` ուզում էի ասել. որ հոգնածությունն իրենը արեց: Առավոտ կանուխ ջուրը ճողփեցինք, ծովը կտրեցինք նավով ՙԷմպիրեյ՚, հաջորդ օրն արդեն իջևանեցինք հունական ափին, զոր կոչի ՙՊիրեյ՚: Հունաստանն ամբողջ տվինք ոտի տակ, մի քշել-քշինք ու էլ կանգ չառանք, ամբողջ ընթացքում` հրդեհի ճարակ, տարաժամ էր, երբ Տաճկաստան մտանք: Էլ ո’չ էս, ո’չ էն` դիմացն Ստամբուլ, ղեկը բռնեցինք` ո'չ աջ, ո'չ ահյակ, ճամփին մի թեթև կորուստ ունեցանք` մի վրացահայ խարտյաշ պատանյակ: Արյան ծով դառնար Ստամբուլը պիտի, բայց ո’չ հավես կար, ո’չ էլ ժամանակ, ժամ էր նամազի, թե հայի բախտից հու’պ տված կտրինք կամուրջն ու անցանք: Տեսարանն, իրոք, փառահեղ էր շատ, զույգ աշխարհամաս` իրարու կապված, ծովը Մարմարա` մետ ոտքերի տակ, և հուշը հայոց` երկնքից կախված: Ճամփեն մեզ տարավ Բոլուից Սամսուն, Չոռում քաղաքում մենք կանգառեցինք, ա’ստ մենք ռաստ էկանք վերջին օսմանցուն` անունն էլ Օսման` Չոռումի շերիֆ: Թուրքահայկական հարցերը լուծինք, մինչ կլվային մեր Մերսն ու Նիսոն, ինչքան թեյ կար մեր փորը ներմուծինք, զի սրտերս էին զարկում ունիսոն, վերջում քիչ մնաց ողջագուրվեինք` էլ ի'նչ քաչալ շուն, էլ ի'նչ գող փիսո: Սամսունից Տրաբզոն ծովափն եմ հիշում, ուր հանդիպեցինք տրաբզոնցի Ալուն, արխադաշին, որ երեկ մեկել օր` Չարենցն էր տեսել իր վառ երազում, այն չարքաշ թուրքին, որ շատ էր հուզվել Լենին պապիկի մասին լսելով: Վերջինս հիմա ապրում էր վարձով` ալմանցոց երկրում, և իր ասածով մեքենաների յուղը փոխեցինք, մենք չէինք ուզում, բայց թե զոռեցին, հյուրամեծարման կեղծ պատրվակով շուն-թուրքերն իրենց ասածն արեցին: Թուրքական վերջին գյուղավանն էր Հոպ, մի պահ կանգ առանք ու քշինք Բաթում, Քոբուլետիում, արդեն ջրի մոտ, հայտնագործեցինք հայություն բազում, որ երևանյան տապից փախչելով ապաստանել էր սույն տեղամասում: Ու է’ն եմ հիշում, որ հենց ծովափին Թաթա-մաթա էինք երգում ու պարում, վերջում վրացոց հետ պաչպչվեցինք, ու առավոտ վաղ` հայդե դեպի տուն: Անցանք Քութայիս, Բորժոմ ու Գորի` ցնկնած տեղանքը սովետների հոր, Թիֆլիսով ճղինք ու մտանք Լոռի, ուր վիճակն ազգիս ծանրացավ ի նոր: Մաքսավորների հետ Հայոց Մեծաց տվեցինք-առանք` բարին հիշելով, ոտնակը գազի դեռ չէինք սեղմած` Երևանն հառնեց` զույգ Մասիսներով: Ես էի, Հրոն, մի զույգ բեռնաձի, ավստրիաներից բերեցինք մըր հող, նոր աշխատատեղ ճիշտ է` չբացինք, բայց թարմացրինք ավտոպարկը հո': Թե ինչքան բենզին ու յուղ վառեցինք, է’ն էլ դու’ք հաշվեք` ձեր խղճի մտոք: Մղոնավազքը չեմ նշում հենցին, որ մի քիչ էլ ձեր ուղեղին տաք զոռ: | |
Views: 751 | Downloads: 0 | Rating: 0.0/0 |
Total comments: 0 | |